ಹ್ಯದ್ರಾಬಾದ ಕನಾಱಟಕದ ಇತಿಹಾಸ

¸ÁévÀAvÀæöå ¥ÀƪÀð ¨sÁgÀvÀzÀ°è 565 ¸ÀA¸ÁÜ£ÀUÀ¼ÀÄ EzÀÄÝ, D J®è ¸ÀA¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß gÁd ªÀĺÁgÁdgÀÄ, CªÀgÀ ªÀiÁAqÀ°ÃPÀgÀÄ D¼ÀÄwzÀÝgÀÄ. ©ænõÀgÀÄ F zÉñÀ ©lÄÖ ºÉÆÃUÀĪÁUÀ D J®è ¸ÀA¸ÁÜ£ÀUÀ½UÉ MAzÀÄ DºÁé£ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃrzÀÝgÀÄ.  AiÀiÁªÀÅzÉà ¸ÀA¸ÁÜ£ÀUÀ¼ÀÄ vÁªÀÅ EZÉÑ¥ÀlÖgÉà ¨sÁgÀvÀ MPÀÆÌlzÀ°è ¸ÉÃgÀ§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ ¥ÁQ¸ÁÛ£ÀPÉÌ ¸ÉÃgÀ§ºÀÄzÀÄ E®è¢zÀÝgÉ ¥ÀævÉåÃPÀªÁV G½AiÀħºÀÄzÀÄ JAzÀÄ CqÀØ UÉÆÃqÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¢Ã¥À ElÖ ºÁUÉ gÁdgÀ¯Éèà C¢üPÁgÀzÀ D¸É ©wÛ ºÉÆÃzÀgÀÄ. F »£À߯ÉAiÀÄ°è ¨sÁgÀvÀzÀ C«¨sÁdå CAUÀªÁVgÀĪÀ dªÀÄÄ-PÁ²äÃgÀzÀ gÁd ºÀj¹AUï, ¥ÀAeÁ§ ¥ÁæAvÀåzÀ dÄ£ÁUÀqÀ ¸ÀA¸ÁÜ£ÀzÀ ªÀĺÀgÁd ªÉƺÀªÀÄäzï ªÀĺÁ¨Ávï PÀtf -III ºÁUÀÆ ºÉÊzÁæ¨ÁzÀ ¸ÀA¸ÁÜ£ÀzÀ ¤eÁªÀÄgÁzÀ «ÄÃgï G¸Áä£À C°Ã SÁ£À EªÀgÀÄUÀ¼ÀÄ DUÀµÀÖ 15, 1947 gÀAzÀÄ ¨sÁgÀvÀ MPÀÆÌlzÀ°è ¸ÉÃgÀ®Ä ¤gÁPÀj¹ ¥ÀævÉåÃPÀªÁV G½AiÀÄ®Ä ¤zsÀðj¹zÀgÀÄ. PÁ®PÀæªÉÄÃt dªÀÄÄä PÀ²äÃgÀ ¸ÀA¸ÁÜ£ÀªÀÅ PÉ®ªÀÅ ±ÀgÀvÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß MrØ ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ C£ÀÄbÉÒÃzÀ 370gÀ CrAiÀÄ°è gÀPÀëuÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄ ¨sÁgÀvÀ MPÀÆÌlzÀ°è ¸ÉÃjvÀÄ. CzÉà jÃw dÄ£ÁUÀqÀ ¸ÀAss¸ÁÜ£ÀªÀÅ PÀÆqÀ 24 £Éà ¥sɧæªÀj 1948gÀAzÀÄ ¨sÁgÀvÀ MPÀÆÌlzÀ°è ¸ÉÃgÀ®Ä M¦àPÉÆArvÀÄ.

DzÀgÉ ºÉÊzÁæ¨ÁzÀ ¸ÀA¸ÁÜ£ÀzÀ ¤eÁªÀÄgÀÄ ¥ÀævÉåÃPÀªÁV G½AiÀÄĪÀ AiÉÆÃZÀ£ÉAiÉÆA¢UÉ ¨sÁgÀvÀ ¸ÀgÀPÁgÀPÉÌ MAzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À PÁ®ªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß “±ÁÖöåAqï ¹Ö¯ï CVæêÉÄAmï“ ªÀÄÄSÁAvÀgÀ PÉÆÃjzÀgÀÄ. ºÁUÁV Erà zÉñÀPÉÌ 15 DUÀµÀÖ 1947 gÀAzÀÄ ¸ÁévÀAvÀæöå ¹PÀÌgÀÆ F ¸ÀA¸ÁÜ£ÀzÀ d£ÀjUÉ D ¨sÁUÀå zÉÆgÉAiÀÄ°®è. DUÀµïÖ 15, 1947gÀAzÀÄ zÉñÀzÀ¯ÉèÃqÉ d£À ¨sÁgÀvÀzÀ wæêÀtð zsÀédªÀ£ÀÄß ºÁj¸ÀÄvÀÛ ¸ÁévÀAvÀæöåzÀ ¸ÀAvÉÆõÀªÀ£ÀÄß C£ÀĨsÀ«¸ÀÄwÛzÀÝgÉ, ºÉÊzÁæ¨ÁzÀ gÁdåzÀÀ ¥ÀæeÉUÀ¼ÀÄ CzÀ£ÀÄß £ÉÆÃqÀÄvÀÛ vÀªÀÄUÁzÀ £ÉÆêÀ£ÀÄß £ÀÄAVPÉÆAqÀÄ PÀĽvÀgÀÄ.  EzÀjAzÀ F ¸ÀA¸ÁÜ£ÀzÀ d£ÀgÀÄ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ¸ÀévÀAvÀæöå ¸ÀAUÁæªÀÄPÉÌ vÀAiÀiÁgÁUÀĪÀzÀÄ C¤ªÁgÀåªÁ¬ÄvÀÄ. F ¥ÀæzÉñÀzÀ C£ÉÃPÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ £ÁAiÀÄPÀgÀÄ ¸ÀA¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß ¨sÁgÀvÀ MPÀÆÌlzÀ°è ¸ÉÃj¸À¨ÉÃPÀÄ JAzÀÄ J®è jÃwAiÀÄ ºÉÆÃgÁl ªÀiÁqÀÄvÀÛ §AzÀgÀÄ. D ºÉÆÃgÁlzÀ ¥sÀ®ªÁV ºÉÊzÁæ¨ÁzÀ ¸ÀA¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß ¨sÁgÀvÀ ¸ÀgÀPÁgÀ ¥ÉÆð¸ï PÁAiÀÄðZÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß “D¥ÀgÉñÀ£ï ¥ÉÆïÉÆÔ JA§ ºÉ¸Àj¤AzÀ 13-09-1948 gÀAzÀÄ ¥ÁægÀA©¹ PÉêÀ® £Á®ÄÌ ¢£ÀUÀ¼À°è 17-09-1948 gÀAzÀÄ ºÉÊzÁæ¨ÁzÀ £ÀUÀgÀPÉÌ ªÀÄÄwÛUÉ ºÁPÀ¯Á¬ÄvÀÄ, F ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ¥ÀgÀ¹ÜwAiÀÄ UÀA©üÃgÀvÉAiÀÄ£ÀÄß CjvÀ ¤eÁªÀÄ «ÄÃgï G¸Áä£À C°SÁ£À ºÉÊzÁæ¨ÁzÀ ¸ÀA¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß ¨sÁgÀvÀ MPÀÆÌlzÀ°è «°Ã£ÀUÉÆý¹zÀgÀÄ. DUÀ zÉñÀzÀ°è ºÉÊzÁæ¨ÁzÀ ¸ÀA¸ÁÜ£ÀªÀÅ MAzÀÄ gÁdåªÁV ¥ÉÆð¸ï PÁAiÀÄðZÀgÀuÉAiÀÄ ªÀÄÄRå¸ÀÜgÁVzÀÝ d£ÀgÀ¯ï ZËzÀjAiÀĪÀgÉ «Ä°lj U˪ÀgÀßgï DV C¢üPÁgÀ ¹éÃPÀj¹zÀgÀÄ ºÁUÀÆ CªÀgÀÄ r¸ÉA§gï 1949 ªÀgÉUÉ ªÀÄÄAzÀĪÀgÉzÀgÀÄ. CªÀgÀ £ÀAvÀgÀ ºÉÊzÁæ¨ÁzÀ gÁdåzÀ ªÀÄÄRåªÀÄAwæAiÀiÁV JªÀiï.PÉ.ªÉ¯ÉÆèÃr _L.¹.J¸ï. C¢üPÁgÀ ¹éÃPÀj¹zÀgÀÄ.  ¤eÁªÀÄ «ÄÃgï G¸Áä£À C° SÁ£À EªÀgÀ£ÀÄß PÉÃAzÀæ ¸ÀgÀPÁgÀ ºÉÊzÁæ¨ÁzÀ gÁdåzÀ gÁd¥ÀæªÀÄÄRgÁV £ÉëĹvÀÄ CªÀgÀÄ 1956gÀ ªÀgÉUÉ C¢üPÁgÀzÀ°èzÀÝgÀÄ. ºÉÊzÁæ¨ÁzÀ gÁdåªÀ£ÀÄß gÁdå ¥ÀÄ£À«ðAUÀqÀuÉAiÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ªÀÄÆgÀÄ ¨sÁUÀUÀ¼À£ÁßV «¨sÀf¹ ¨ÉÃgÉ gÁdåUÀ¼À eÉÆvÉ «°Ã£ÀUÉƽ¹zÀgÀÄ. F ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ºÉÊzÁæ¨ÁzÀ gÁdå vÀ£Àß C¹ÛvÀé PÀ¼ÉzÀÄPÉÆArvÀÄ.

»ÃUÁV ºÉÊzÁæ¨ÁzÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ £ÁUÀjÃPÀgÀÄ ªÀµÀðzÀ°è JgÀqÀÄ ¸À® ¸ÀévÀAvÀæöå ¢£ÁZÁgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß DZÀj¸ÀĪÀAvÁ¬ÄvÀÄ. MAzÀÄ ¨sÁgÀvÀPÉÌ ¹PÀÌ ¸ÁévÀAvÀæöåPÁÌV 15£Éà DUÀµïÖ gÀAzÀÄ, E£ÉÆßAzÀÄ ºÉÊzÁæ¨ÁzÀ ¸ÀA¸ÁÜ£À ¨sÁgÀvÀ MPÀÆÌlzÀ°è ¸ÉÃjzÀ ¢£À 17£Éà ¸É¥ÉÖA§gïgÀAzÀÄ ºÉÊzÁæ¨ÁzÀ – PÀ£ÁðlPÀ «ªÉÆÃZÀ£Á ¢£ÁZÀgÀuÉ JAzÀÄ DZÀj¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.

ºÉÊzÁæ¨ÁzÀ ¸ÀA¸ÁÜ£À: ºÉÊzÁæ¨ÁzÀ ¸ÀA¸ÁÜ£ÀªÀÅ 1724gÀ°è ªÉÆUÀ® ¸ÁªÀiÁædåzÀ «¸ÀÛgÀuÉAiÀÄ CAUÀªÁV qÉPÀÌ£À£À ¥ÁæAvÀåªÁV GzÀAiÀĪÁ¬ÄvÀÄ. EzÀgÀ ªÉÆzÀ® ªÉʸÀgÁAiÀĪÁV ¤eÁªÀÄÄ¯ï –ªÀÄÄ®Ì JAzÀÄ “D¹Ã¥sÀ eÁ»Ã”  ªÀA±À¸ÀÜgÀ£ÀÄß ªÉÆUÀ® zÉÆgÉ OgÀAUÀeÉÃ¨ï £ÉëĹzÀ£ÀÄ, EzÀgÀ ªÉÆzÀ® gÁdzsÁ¤ OgÀAUÁ¨ÁzÀ DVvÀÄÛ. “D¹Ã¥sÀ eÁ»Ã” ªÀA±ÀzÀ ªÉÆzÀ® DqÀ½vÀUÁgÀ£ÁV RªÀÄgÀÄ¢ÝãÀ SÁ£À ¹¢ÝÃT C¢üPÁgÀ ¹éÃPÀj¹zÀ£ÀÄ. EªÀ£ÀÁqÀ½vÀzÀ°è gÁdåzÀ ªÉÄÃ¯É ºÀrvÀ ¸Á¢¸ÀĪÀzÉà MAzÀÄ PÉ®¸ÀªÁV©qÀÄvÀÛzÉ »ÃUÉ EvÀ£À DqÀ½vÀªÀÅ ªÀiÁZïð 1724 jAzÀ 1£Éà dÆ£ï 1748PÉÌ PÉÆ£ÉUÉƼÀÄîvÀÛzÉ. EªÀ£À £ÀAvÀgÀ EªÀ£À £Á®Ì£Éà ªÀÄUÀ£ÁzÀ £ÀªÁ¨ï «ÄÃgï ¤eÁªÀÄ C°ÃSÁ£À ¹¢ÝTà §ºÀzÀÆÝgÀ EªÀ£ÀÄ C¢üPÁgÀPÉÌ §gÀÄvÁÛ£É. EªÀ£ÀÄ 1763gÀ°è gÁdzsÁ¤AiÀÄ£ÀÄß OgÀAUÁ¨Ázï¢AzÀ ºÉÊzÁæ¨ÁzÀUÉ ¸ÀܼÁAvÀj¹, gÁdåªÀ£ÀÄß qÉPÀÌ£ï ¥ÁæAvÀåzÀªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¸ÀÄvÁÛ£É. 1803gÀ°è «ÄÃgï ¤eÁªÀÄ C°ÃSÁ£À ¹¢ÝTà §ºÀzÀÆÝgÀ£À ¤zÀ£À £ÀAvÀgÀ EªÀ£À JgÀqÀ£Éà ªÀÄUÀ «ÄÃgï CPÀâgï C°Ã SÁ£À ¹¢ÝT ¹PÀAzÀgÀ dºÁ C¢üPÁgÀPÉÌ §gÀÄvÁÛ£É. EªÀ£ÀÄ 1829 gÀ°è ¤zsÀ£À ºÉÆAzÀÄvÁÛ£É. EvÀ£À £ÀAvÀgÀ  ªÀÄUÀ £Á¹Ãgï Gzï –zÀªÀ¯ÁºÀ «ÄÃgï ¥sÀgÀPÀÄAzÁ C°Ã SÁ£À ¹¢ÝÃT C¢üPÁgÀPÉÌ §gÀÄvÁÛ£É. EªÀ£ÀÄ 1857 gÀªÀgÉUÉ C¢üPÁgÀzÀ°ègÀÄvÁÛ£É, EªÀ£À £ÀAvÀgÀ EªÀ£À ªÀÄUÀ£ÁzÀ C¥sÀÓ¯ï-Czï-zÀªÀ¯ï 1857 gÀ°è C¢üPÁgÀPÉÌ §gÀÄvÁÛ£É. EªÀ£ÀÄ 1869 gÀªÀgÉUÉ C¢üPÁgÀzÀ°ègÀÄvÁÛ£É, EªÀ£À £ÀAvÀgÀ EªÀ£À ªÀÄUÀ£ÁzÀ ªÀÄ»§Æ§ C° SÁ£À ¹¢ÝT 1869 gÀ°è C¢üPÁgÀPÉÌ §gÀÄvÁÛ£É. EªÀ£À £ÀAvÀgÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ ¤eÁªÀÄ zÉÆgÉ «ÄÃgÀ G¸Áä£ï C°Ã SÁ£À (D¹Ã¥sï eÁºÀ – 7) 1911 gÀ°è C¢üPÁgÀPÉÌ §gÀÄvÁÛ£É. EªÀ£À DqÀ½vÀzÀ°è ºÉÊzÁæ¨ÁzÀ ¸ÀA¸ÁÜ£À C©üªÀÈ¢ÝAiÀÄ°è ªÀÄÄ£ÀßqÉ ¸Á¢ü¸ÀÄvÀÛzÉ. EvÀ£ÀÄ ºÉÊzÁæ¨ÁzÀ ¸ÀA¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß 37ªÀµÀðUÀ¼À PÁ® DqÀ½vÀ £ÀqɸÀÄvÁÛ£É. 1948gÀ°è F ¸ÀA¸ÁÜ£ÀªÀÅß ¨sÁgÀvÀzÀ°è «°Ã£ÀUÉƽ¸ÀĪÀzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ £ÉÃgÀªÁzÀ C¢üPÁgÀ¢AzÀ zÀÆgÀ ¸ÀjAiÀÄÄvÁÛ£É DzÀgÉ 1956gÀªÀgÉUÉ «ÄÃgÀ G¸Áä£À C°ÃSÁ£À ºÉÊzÁæ¨ÁzÀ gÁdåzÀ gÁd¥ÀæªÀÄÄRgÁV ªÀÄÄAzÀĪÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ.